Οι οικισμοί του Μαρμαρίου

Στο Μαρμάρι και στους οικισμούς του Μαρμαρίου θα βρείτε παραδοσιακά καταλύματα και ξενοδοχεία, ταβέρνες και ουζερί, μνημεία και άλλα αξιοθέατα, παραλίες για ψάρεμα και κατάδυση, φαράγγια και μονοπάτια για πεζοπορία και άλλα ακόμη.
Ο δήμος Μαρμαρίου συγκροτείται από την ομώνυμη πρωτεύουσά του, τα νησάκια Πεταλιοί και ένα μεγάλο αριθμό μικρών οικισμών, οι περισσότεροι από τους οποίους φέρουν ονομασίες παλιών οικογενειών, καταγόμενων από τους εξ Αρβώνος Έλληνες (Αρβανίτες) που είχαν εποικίσει κατά την εποχή της Ενετοκρατίας και της Τουρκοκρατίας την έρημη τότε νότια Εύβοια.
Κατσαρώνι, Παραδείσι, Μελισσώνας, Στουπαίοι, Αγ. Δημήτριος, Ακταίο, Γιαννίτσι, Καλλιανός, Αγ. Κωνσταντίνος, Λυκόρρεμα, Παραλία Φυγιά, Φηγιάς, Χερσονήσι, Μαμαλιά, Καραίοι, Φρυγάνιο, Αλέξης, Χάνια, Διασταύρωση, Κισσός, Χεροδύναμος, Γαλάνα, Μπαθαίοι, Γκόθι, Βαρδαίοι, Βαρελαίοι, Βατήσιο, Ριζοβούνι, Πόθι, Λογοθέτης, Μπαμπάς, Μήζηδες, Γκουσφίδες, Αγαθός, Βλάχος, Καλλέργον, Λενοσαίοι, Σώτηρας.
Η επίσκεψη των οικισμών του δήμου Μαρμαρίου ιδιαίτερα αυτών που βρίσκονται στα ενδότερα, παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον. Ο επισκέπτης μπορεί να παρατηρήσει πολλά στοιχεία που παραπέμπουν στο παρελθόν και στις ρίζες των κατοίκων τους. Παλιά κτίσματα, εξάσκηση γραφικών επαγγελμάτων που πια είτε έχουν χαθεί είτε έχουν εξελιχθεί, παραδοσιακές σπιτικές συνταγές και πολλά άλλα.
Ιδιαίτερα για τα παραδοσιακά γευστικά παρασκευάσματα συστήνουμε στους επισκέπτες την αναζήτησή τους σε κάποιες από τις ταβέρνες των χωριών. Ένα από αυτά τα παρασκευάσματα είναι οι γκόγκλιες ή κουρκουμπίνες, ένα απλό ζυμαρικό ζυμωμένο με γάλα αλλά μαγειρεμένο με ιδιαίτερη τέχνη.
Αυτό βέβαια που από την πρώτη στιγμή θα συγκεντρώσει την προσοχή των επισκεπτών είναι τα ίχνη των πολλών παλιών αλλά και νεότερων λατομείων από τα οποία εξορύσσονταν το παγκόσμια φημισμένο πράσινο μάρμαρο της νότιας Εύβοιας, στο οποίο οφείλεται η ονομασία του δήμου και της πρωτεύουσάς του. Το μάρμαρο αυτό έχει στολίσει τις περισσότερες αρχαίες λαμπρές πόλεις της Μεσογείου.
Θεωρείται αυτονόητο πως σε μια περιοχή σαν το Μαρμάρι, που ως μεγάλο της ατού έχει τη θάλασσα, οι επισκέπτες της μπορούν να απολαύσουν γαστριμαργικές λιχουδιές προερχόμενες από τον ενάλιο ζωικό πλούτο, που αφθονεί στην περιοχή. Οι παραλιακές ταβέρνες είναι αρκετές τόσο στο Μαρμάρι, όσο και στις γύρω παραλίες.
Αγ. Δημήτριος
Ο οικισμός Αγιος Δημήτριος, βρίσκεται 19 χλμ. βορειοανατολικά του Μαρμαρίου, σε 350μ υψόμετρο. στην πλαγιά του βουνού Ρέπεζα. Πάνω από τον οικισμό η κορυφή της Οχης, Μπούμπλια, με 1127μ. υψόμετρο (και στα νοτιοανατολικά το βουνό Πλάτανος, υψομ. 1017μ.), στην οποία ανεβαίνει, περνώντας από συστάδες με υπεραιωνόβιες καστανιές, πλατάνια και αριές, ένα σημασμένο μονοπάτι που ξεκινά από τον οικισμό. Σε κοντινή απόσταση, το φαράγγι του Αγ. Δημητρίου και το φαράγγι Δημοσάρη. Το φαράγγι Αγ. Δημητρίου και το ρέμα που ρέει μέσα σ’ αυτό (ρέμα Πορφύρα) καταλήγει στην παραλία του οικισμού, τη Σχοινοδαύλεια, στο Αιγαίο, μέρος της ομορφιάς της οποίας αποτελούν και οι σπηλαιώσεις με σταλακτίτες στους αμφίπλευρους βράχους της.
Εδώ μπορείτε να δείτε και μια μοναδική τοπική ράτσα γίδας με στριφτά κέρατα, καθώς και πολλά μικρά λατομεία πλάκας Καρύστου.

Ακταίο Ο οικισμός του Ακταίου βρίσκεται 17 χλμ. βορειοανατολικά του Μαρμαρίου σε 360μ υψόμετρο, μέσα σε καταπράσινο τοπίο και με καταπληκτική θέα προς τις κορφές της Οχης και προς το Αιγαίο. Τα ερείπια του Κάστρου του Ακταίου, το παρακείμενο Κάστρο Φυλάγρας και οι πολύ παλιοί ναοί της Κοίμησης θεοτόκου και του Αγ. Ιωάννη Θεολόγου είναι μερικά από τα άλλα αξιοθέατα της περιοχής.


Γιαννίτσι Ο οικισμός Γιαννιτσίου βρίσκεται 16 χλμ. βορειοανατολικά του Μαρμαρίου σε 275μ. υψόμετρο στις βουνοπλαγιές της Οχης, με το βουνό Κερατούρα να κυριαρχεί στο τοπίο. Από πηγές των γύρων βουνών ξεκινά ποτάμι με την ονομασία Μεγάλο Ρέμα, περνά κοντά από τον οικισμό και φτάνει στη θάλασσα, στην παραλία Λιμιώνα (παραλία Γιαννιτσίου), στην οποία η πρόσβαση έχει δυσκολίες. Κοντά σχετικά στον οικισμό ορισμένα σημαντικά φυσικά αξιοθέατα, όπως το φαράγγι Αγ. Δημητρίου, κάποιες σχετικά δυσπρόσιτες περιοχές με συστάδες υπεραιωνόβιων δρυών και οι εντυπωσιακοί γκρεμοί της Σάρας. Το Κάστρο της Φυλάγρας, τα ερείπια του φρουρίου Στενό, καθώς και οι ναοί Αγ. Χαραλαμπους, Αγ. Σεραφείμ και Ευαγγελισμού της Θεοτόκου, είναι άλλα κοντινά αξιοθέατα.

Καλλ
Καλιανός και Λενοσσαίοι Οι οικισμοί Καλιανού και Λενοσσαίων βρίσκονται, 31-32 χλμ. βορειανατολικά του Μαρμαρίου, χτισμένοι στις πλαγιές της Οχης πάνω και δίπλα από το περίφημο φαράγγι του Δημοσάρη. Από τους Λενοσσαίους ξεκινά λιθόστρωτο μονοπάτι παράλληλα με το φαράγγι, το οποίο καταλήγει στην πανέμορφη παραλία του Καλιανού. Η περιοχή είναι γνωστή και για το μοναδικής ποιότητας μέλι, το ροδόμελο ή “Γκιούλμπαλι”. Αξιοθέατη και η εκκλησία Κοίμηςη Θεοτόκου στους Λενοσσαίους.
Παραδείσι, Το Παραδείσι βρίσκεται 9 χλμ. βορειοανατολικά του Μρμαρίου, σε 260μ. υψόμετρο, πνιγμένο στο πράσινο (που δημιουργούν οι καρυδιές, οι κερασιές, οι δρύες κ.α.) και στα νερά, καθώς είναι κτισμένο σε ρεματιά. Γραφικά τα λίγα πετρόκτιστα σπίτια, φανταστικής νοστιμιάς τα προϊόντα των λίγων κτηνοτρόφων που μένουν στον οικισμό και παραδοσιακό το πανηγύρι του Ιωαν. Προδρόμου στις 29 Αυγούστου κάθε χρόνου.
www.southevia.gr